مقدمه
دوستان سلام. امروز با یک جلسه دیگر از دوره آموزشی سیلین در خدمت شما هستیم. در این جلسه می‌خواهیم به بحث عیوب جوش بپردازیم.
جوشکاری یکی از مراحل مهم در صنایع مختلف از ساختمان‌سازی تا تولید قطعات صنعتی است، به همین دلیل شناخت و جلوگیری از عیوب جوشکاری اهمیت ویژه‌ای دارد.
بررسی عیوب جوشکاری
معرفی استانداردها
در جلسات قبل نیز به جوشکاری و استانداردهای مرتبط با آن پرداختیم. یکی از منابع معتبر در زمینه جوشکاری، دفتر تدوین مقررات ملی است. در این استانداردها به انواع عیوب جوش و دلایل وقوع آن‌ها پرداخته شده است.
انواع عیوب جوش
انواع عیوب جوشکاری متعددند و شامل موارد زیر می‌شوند:
- زوب ناقص
- لاک فیوژن یا الوف
- نفوذ ناقص
- ترک‌ها
- تخلخل
- نخالصی‌های حبص شده
- سر رفتن جوش روی فلز پایه
- گرده اضافی در جوش
- کناره جوش
علل وقوع عیوب جوش
دلایل وقوع عیوب جوش بسیار متعدد است و شامل عدم مهارت کافی جوشکار، تنظیم نادرست دستگاه جوش، انتخاب نادرست الکترود، عدم رعایت فاصله ریشه و آلودگی سطحی ورق‌ها می‌شود.
علت‌های جزئی‌تر
برخی از دلایل جزئی‌تر وقوع عیوب جوشکاری عبارتند از:
- زوب ناقص: عدم حرارت کافی، آلودگی سطح، اتصال نامناسب، و تنظیم نادرست الکترود.
- نفوذ ناقص: رعایت نکردن فاصله ریشه، زاویه پخ کمتر از 45 درجه، و استفاده از آمپر یا الکترود نامناسب.
- تخلخل (پروسیتی): طول قوس بلند، آمپر خیلی بالا، یا آلودگی سطح ورق.
- نخالصی‌های حبص شده: عدم تمیزکاری صحیح بین پاس‌های جوش.
- سر رفتن جوش روی فلز پایه: تکنیک نادرست جوشکاری، و آمپر بالا.
روش‌های تشخیص عیوب جوش
برخی از روش‌های تشخیص عیوب جوش شامل بازرسی چشمی، آزمون‌های غیر مخرب مانند تست UT و تست MT، و همچنین استفاده از دستگاه‌های اتوماتیک برای بررسی کیفیت جوش هستند.
بازرسی چشمی
بازرسی چشمی یکی از ابتدایی‌ترین روش‌های تشخیص عیوب جوش است که در آن با نگاه کردن به سطح جوش می‌توان به برخی از عیوب نظیر ترک‌ها، تخلخل‌ها، و ناپیوستگی‌های سطحی پی برد.
آزمون‌های غیر مخرب
آزمون‌های غیر مخرب مانند UT (تست آلتراسوند) و MT (تست مغناطیسی) از روش‌هایی هستند که به کمک آن‌ها می‌توان به عیوب داخلی جوش پی برد. برای مثال، دستگاه UT می‌تواند عیوبی نظیر زوب ناقص و نفوذ ناقص را تشخیص دهد.
نتیجه‌گیری
جوشکاری یکی از فرآیندهای مهم در صنعت است که نیازمند دقت و مهارت بالاست. شناخت عیوب جوش و روش‌های تشخیص آن‌ها نه تنها به افزایش کیفیت محصول نهایی کمک می‌کند بلکه در کاهش هزینه‌ها و زمان تولید نیز موثر است. بنابراین، یادگیری و استفاده از استانداردهای جوشکاری و تکنیک‌های بازرسی مختلف اهمیت بسزایی دارد.
