در این مقاله به بررسی اصول و ضوابط طراحی اتصالات در سازه‌های فولادی پرداخته و نکاتی مربوط به پیچ‌ها، پرچ‌ها و رواداری‌های نصب را پوشش خواهیم داد. علاوه بر این، به بررسی زوابط لرزه‌ای و اهمیت آن‌ها در طراحی سازه‌ها نیز خواهیم پرداخت.
مقدمه
اتصالات و رواداری‌ها در سازه‌های فولادی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. انتخاب درست پیچ‌ها، پرچ‌ها و اتصالات می‌تواند تاثیر مستقیمی بر مقاومت و پایداری سازه داشته باشد. در ادامه به بررسی این اصول و نکات مربوط به آن‌ها خواهیم پرداخت.
بررسی پیچ‌ها و آزمایش‌های مربوط
آشنایی با نشریه 264 و نکات مربوط به پیچ‌ها
نشریه 264 یکی از منابع مهم در طراحی اتصالات فولادی است. این نشریه اطلاعات مفیدی در خصوص انتخاب و بازرسی پیچ‌ها ارائه می‌دهد که می‌تواند در طراحی و اجرای اتصالات موثر باشد.
تعداد نمونه‌های مورد نیاز برای بازرسی پیچ‌ها
در نشریه 264، جدول 2-6 به تعداد نمونه‌های مورد نیاز برای بازرسی پیچ‌ها پرداخته است:
- اگر تعداد پیچ‌ها 50 عدد یا کمتر باشد، یک نمونه مورد نیاز است.
- برای تعداد 51 تا 150 پیچ، دو نمونه مورد نیاز است.
- تعداد پیچ‌ها از 151 تا 200 دو نمونه و تعداد بیشتر از 200، سه نمونه نیاز دارد.
آزمایش‌های مکانیکی پیچ‌ها
آزمایش‌های کششی و سختی از جمله آزمایش‌های مکانیکی مهم برای پیچ‌ها هستند که می‌تواند به تأیید کیفیت پیچ‌ها کمک کند. این آزمایش‌ها بر اساس استاندارد ایزو 898 انجام می‌شوند.
رواداری‌های نصب و ناصافی‌های ستون‌ها
حداکثر ناصافی‌های قابل قبول
در نصب سازه‌های فولادی، ناصافی‌های ستون‌ها از اهمیت بالایی برخوردارند. بر اساس مبحث 10، حداکثر ناصافی‌های قابل قبول به شرح زیر است:
- ناصافی مجاز در هر طبقه: 1/500 ارتفاع (حداکثر 25 میلی‌متر).
- ناصافی کل ساختمان تا طبقه 20: 4 سانتی‌متر (به سمت نمای ساختمان 2.5 سانتی‌متر و به سمت داخل 5 سانتی‌متر).
- از طبقه 20 به بالا: 25 میلی‌متر به سمت نما و 50 میلی‌متر به سمت داخل.
زوابط لرزه‌ای در سازه‌های فولادی
اهمیت زوابط لرزه‌ای
زوابط لرزه‌ای از جمله مهم‌ترین ضوابط در طراحی سازه‌های فولادی هستند که با توجه به تجربیات زلزله‌های گذشته و استانداردهای آمریکا تدوین شده‌اند. این ضوابط به افزایش ایمنی و کاهش آسیب به سازه‌ها کمک می‌کنند.
ناحیه محافظت شده و الزامات آن
ناحیه محافظت شده در سازه‌های فولادی ناحیه‌ای است که باید از آن محافظت شود تا اتصال و سازه بتواند عملکرد بهتری در مواقع زلزله داشته باشد. این ناحیه در قاب‌های خمشی و مهاربندی شده وجود دارد و بر اساس نوع اتصالات ممکن است متفاوت باشد.
انواع اتصالات و مفاصل پلاستیک
- اتصالات مستقیم با موقعیت کاهش یافته: محل تشکیل مفصل پلاستیک وسط تیر است.
- اتصال فلنژی: مفصل پلاستیک در تیر و نزدیک به ستون تشکیل می‌شود.
- اتصالات مهاربندی هم‌محور و غیر‌هم‌محور: این نوع اتصالات بسته به نوع مهاربند، مفصل پلاستیک در نقاط مختلفی تشکیل می‌شود.
نتیجه‌گیری
در این مقاله به بررسی اصول و ضوابط مربوط به طراحی و اجرای اتصالات در سازه‌های فولادی پرداخته شد. با رعایت این اصول می‌توان اطمینان حاصل کرد که سازه‌های فولادی دارای مقاومت و پایداری مناسبی در مقابل بارهای مختلف از جمله زلزله خواهند بود.
امیدواریم این مطالب برای شما مفید واقع شده باشد.
