بتن یکی از مصالح اساسی در سازه‌های مدرن است. در این مقاله به بررسی کیفیت بتن و روش‌های سنجش و پذیرش آن می‌پردازیم. در ادامه نیز به نکات مهمی درباره قالب‌بندی و زمان‌بندی آن خواهیم پرداخت.
مقدمه
کیفیت بتن اهمیت بالایی در دوام و ایمنی سازه‌ها دارد. با پیروی از استانداردها و رعایت ضوابط پذیرش، می‌توان از کیفیت بتن استفاده شده اطمینان حاصل کرد. در این راستا، به بررسی فصل 8 از آیین‌نامه ویرایش 99، با موضوع “ارزیابی و پذیرش بتن” می‌پردازیم.
ارزیابی و پذیرش بتن
نمونه‌برداری و آزمون‌ها
استانداردهای مختلفی برای محل و روش نمونه‌برداری بتن وجود دارد. مهمترین موارد شامل:
- محل و زمان نمونه‌برداری بتن
- استانداردهای نمونه‌برداری مکعبی و استوانه‌ای
- آزمون‌های مقاومت فشاری
- ضوابط پذیرش مقاومت‌های مشخص
ضوابط پذیرش بتن
ضوابط پذیرش بتن تازه، شامل موارد زیر است:
- اسلامپ
- روانی بتن
- دوام و مقاومت فشاری بتن
مقاومت فشاری، مهمترین معیار پذیرش بتن است. بتن باید بتواند در برابر انواع خوردگی‌ها و سائیدگی‌ها مقاومت کند.
آزمایش‌های مکعبی و استوانه‌ای
معمولاً، آزمایش‌ها بر روی نمونه‌های مکعبی انجام می‌شود و نتایج آن‌ها، برای استانداردهای استوانه‌ای تبدیل می‌شوند. به طور معمول، 5 مگاپاسکال از نتایج نمونه‌های مکعبی کم می‌شود تا به مقاومت استوانه‌ای استاندارد برسیم.
نمونه‌برداری و تحلیل نتایج
روش‌های ارزیابی مقاومت بتن
برای ارزیابی مقاومت بتن، دو روش اصلی وجود دارد:
- روش اول: میانگین مقاومت نمونه‌ها
- روش دوم: مقاومت نمونه‌ها به صورت مجزا
در هر دو روش باید معیارهای خاصی رعایت شود تا بتن مورد تأیید قرار گیرد. به عنوان مثال، میانگین مقاومت نمونه‌ها، نباید کمتر از 85 درصدِ مقاومتِ مشخصه باشد و هیچ نمونه‌ای، نمی‌بایست کمتر از 75 درصد مقاومت مشخصه باشد.
دوام بتن
دوام بتن نیز مهم است و به معنای مقاومت در برابر شرایط محیطی مانند خوردگی و سائیدگی است. این معیار خصوصاً در ستون‌ها و سازه‌هایی که در معرض شرایط سخت هستند، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
قالب‌بندی و قالب‌برداری
نکات مهم قالب‌بندی
قالب‌بندی صحیح باعث می‌شود که بتن به شکل و موقعیت صحیحی که مورد نظر است، دست یابد.
برخی از مهمترین نکات قالب‌بندی عبارتند از:
- استفاده از قالب‌های مناسب و با کیفیت
- رعایت فاصله‌های مناسب برای پایه‌های اطمینان
- استفاده از قالب‌های مقاوم برای جلوگیری از نشتی و تغییرشکل
مدت‌زمان نگهداری قالب‌ها
نگهداری قالب‌ها، به مدت‌زمان لازم بتن برای رسیدن به مقاومت مشخص بستگی دارد. برای تیرچه‌ها معمولاً چهار روز و برای تیرهای بلند تا 28 روز نیاز به نگهداری قالب‌ها داریم.
پایه‌های اطمینان
پایه‌های اطمینان بسیار مهم هستند و باید با دقت زیادی نگه داشته‌شوند. حتی بعد از برداشتن قالب‌ها، پایه‌های اطمینان باید باقی بمانند تا بتن به مقدار لازم سفت شود. برای تیرهای بلندتر، نگهداری پایه‌های اطمینان حداقل برای 14 روز توصیه شده است.
نتیجه‌گیری
کیفیت و دوام بتن از اهمیت بالایی برخوردار است. بنابراین رعایت استانداردهای ارزیابی و پذیرش بتن الزامی است. همچنین نکات مربوط به قالب‌بندی و قالب‌برداری باید با دقت رعایت شود تا سازه‌ای با کیفیت و ایمن تهیه شود.
از این مقاله می‌توانیم نتیجه بگیریم، نه تنها کیفیت بتن در هنگام ارزیابی و پذیرش باید قابل قبول باشد، بلکه برای ایجاد یک اسکلت بتنی با دوام و با کیفیت، باید مسائل و موارد اجرایی متعددی را در نظر داشته باشیم. یکی از آن مسائل اجرایی، قالب‌بندی بتن است که به اختصار به آن پرداختیم. تیم پاراسیویل، با ارائه‌ی دوره‌ی آموزشی نظارت ساختمان (سیویل من)، به سهولتِ دسترسیِ مهندسین ساختمان به دانش نظارت و اجرا کمک کرده است. در این دوره می‌توانید ضوابط و معیارهای نگهداری و قالب‌بندی فرا بگیرید تا پروژه‌های ساختمانی با کمترین مشکلات و بیشترین دوام را به پایان برسانید.
