مقدمه
در این مقاله به بررسی تغییرات ویرایش پنجم مقررات ملی ساختمان (مبحث دهم) نسبت به ویرایش چهارم که مربوط به سال 92 بوده است، خواهیم پرداخت. این تغییرات بیشتر در زمینه‌های طراحی و اجرای ساختمان‌ها اعمال شده‌اند و مواردی همچون الزامات سازه‌ای و اتصالات مورد توجه قرار گرفته‌اند.
تغییرات اساسی
روش ESD
یکی از مهم‌ترین تغییرات در ویرایش پنجم، بازگشت روش طراحی ESD است. این روش قبلاً در سال 87 معرفی شده بود و اکنون دوباره به مبحث دهم بازگشته است.
الزامات سازه‌ای
در بخش الزامات سازه‌ای، اصلاحات متعددی اعمال شده‌اند که شامل موارد ذیل می‌باشد:
- اضافه شدن الزامات مربوط به اتصالات پیش‌تنیده و لغزشی بحران‌زا
- تغییرات در الزامات پیچ‌ها و اتصالات جوشی
- اضافه شدن پیوست‌های جدید به ویژه در زمینه حفاظت در برابر آتش
نکات مهم در طراحی و ساخت
در طراحی و ساخت سازه‌های فولادی، برخی تغییرات کلیدی وجود دارند که شامل موارد ذیل می‌شوند:
- استانداردهای جدیدِ نام‌گذاریِ رده‌های فولاد
- الزامات دقیق‌تر برای پیش‌گرم کردن ورق‌های فولادی قبل از جوشکاری
- اهمیت رعایت دما و پیش‌تنیدگی پیچ‌ها و کنترل‌های کیفی مرتبط
تغییرات در کنترل کیفیت
تضمین کیفیت (QA) و کنترل کیفیت (QC)
در ویرایش پنجم، تفاوت‌های مشخصی در زمینه کنترل کیفیت و تضمین کیفیت مطرح شده‌اند. مسئولیت تضمین کیفیت، با کارفرما است و وظیفه کنترل کیفیت، بر عهده سازنده می‌باشد.
جدول آزمایش‌های کیفی
جدول آزمایش‌های کیفی برای انواع گروه‌بندی ساختمان‌ها، بر اساس اهمیت آن‌ها دسته‌بندی شده است. به عنوان مثال، ساختمان‌های مسکونی در گروه ۳ قرار دارند و تمام جوش‌ها باید به صورت چشمی بررسی شوند.
الزامات اتصالات
استفاده از پیچ‌ها و واشرها
نکات مربوط به اتصالات پیچ‌ها و واشرها، در ویرایش پنجم:
- لزوم استفاده از واشر سخت در اتصالات پیش‌تنیده
- حداقل بیرون‌زدگیِ پیچ پس از نصب، از هر طرف به اندازه‌ی یک رزوه است.
- تغییرات در استفاده از پیچ‌های داکرومات و گالوانیزه
جوشکاری و نوع الکترود
استفاده از الکترودهای با پایین‌ترین سطح هیدروژن و نیازهای پیش‌گرمایش در جوش‌های مختلف، امری ضروری است.
نتیجه‌گیری
در ویرایش پنجم مقررات ملی ساختمان، تغییرات چشم‌گیری رخ داده که هدف اصلی آن بهبود کیفیت و ایمنی سازه‌ها می‌باشد. این تغییرات، بیشتر در بخش‌های طراحی، کنترل کیفیت و الزامات اتصالات اعمال شده‌اند که تمامی فعالان حوزه ساخت و ساز باید به آن‌ها توجه داشته باشند. دوره‌ی آموزشی “نظارت ساختمان”، یکی از منابع معتبری است که می‌توانید به کمک آن، دانش خود را به‌روز کرده و همچنین صفر تا صد موضوعات نظارت را با آخرین تغییرات و قوانین نظام‌مهندسی فراگیرید.
