در گودبرداری و اجرای سازه‌های نگهبان، رعایت نکات فنی و جلوگیری از اشتباهات معمول می‌تواند از ریزش‌های ناگهانی و خطرات احتمالی جلوگیری کند. متاسفانه، بسیاری از پروژه‌های گودبرداری به دلیل اشتباهات رایج دچار مشکل می‌شوند. در این مقاله به بررسی سه اشتباه متداول در اجرای سازه نگهبان می‌پردازیم و راهکارهایی برای جلوگیری از این مشکلات ارائه می‌دهیم.
اشتباه اول – عدم فیلرگیری صحیح
مشکل اصلی: یکی از اشتباهات رایج در سازه‌های نگهبان این است که سازه با وجود کیفیت ساخت بالا، اتصال کامل و صحیحی بین المان قائم و خاک ایجاد نمی‌کند. این نقص باعث می‌شود بار خاک به درستی روی سازه منتقل نشود و در نهایت منجر به ریزش یا ترک خوردگی سازه‌های مجاور شود.
فیلرگیری چیست؟ فیلرگیری به معنای پر کردن فاصله خالی بین المان قائم سازه نگهبان و خاک است. این فضا باید با استفاده از ملات، پوکه یا آجر پر شود تا بار خاک به صورت کامل روی المان قائم انتقال یابد.
نتیجه اشتباه: عدم انجام فیلرگیری به‌موقع می‌تواند باعث شود که بار خاک به تدریج به سازه فشار آورد و منجر به ریزش سازه شود. درست مانند ماشینی که در سراشیبی قرار دارد؛ اگر در لحظه اول ماشین مهار نشود، کنترل آن غیرممکن خواهد شد.
اشتباه دوم – برداشتن ناگهانی خاک
مشکل اصلی: در بعضی پروژه‌ها، هنگام اجرای سازه نگهبان، خاک را به‌صورت ناگهانی برداشته و سازه را جایگذاری می‌کنند. این عمل می‌تواند باعث ناپایداری خاک و ایجاد ریزش ناگهانی شود.
راهکار: بهترین روش برای جلوگیری از این مشکل، اجرای مرحله‌ای سازه نگهبان است. ابتدا باید المان قائم سازه نگهبان نصب شود، سپس خاک به‌صورت شیبدار و مرحله‌ای برداشته شود. این روش باعث می‌شود فشار وارده به خاک به‌طور یکنواخت تقسیم شود و احتمال ریزش کاهش یابد.
اشتباه سوم – عدم توجه به خاک زیر حیاط
مشکل اصلی: خیلی‌ها تصور می‌کنند که اگر بخشی از گودبرداری در نزدیکی حیاط همسایه انجام شود، چون وزن زیادی روی حیاط نیست، پس مشکل خاصی وجود ندارد. اما خاک زیر حیاط به دلیل آبیاری مداوم و رطوبت بیشتر، نرم‌تر و پویاتر است و پتانسیل رانش بیشتری دارد.
خطرات: اگر به خاک زیر حیاط توجه نشود، ممکن است این بخش از گود به‌صورت ناگهانی ریزش کند و حتی باعث خسارت به ساختمان مجاور شود.
راهکار: قبل از هر گونه گودبرداری در نزدیکی حیاط، باید وضعیت خاک بررسی شود و در صورت نیاز از روش‌های مناسب تثبیت خاک استفاده گردد.
نتیجه‌گیری:
اجرای سازه‌های نگهبان نیازمند دقت و رعایت اصول فنی است. عدم توجه به جزئیات و اشتباهات ساده می‌تواند منجر به خسارات جانی و مالی زیادی شود. بنابراین، برای جلوگیری از ریزش‌های ناگهانی در گودبرداری، باید به نکات فنی از جمله فیلرگیری صحیح، اجرای مرحله‌ای سازه نگهبان و بررسی وضعیت خاک توجه ویژه‌ای داشته باشید.
پرسش‌های متداول:
- فیلرگیری چیست و چرا اهمیت دارد؟ فیلرگیری به معنای پر کردن فاصله بین المان قائم و خاک است و اهمیت آن در انتقال درست بار خاک به سازه نگهبان است.
- چطور می‌توان از ریزش گودبرداری جلوگیری کرد؟ اجرای مرحله‌ای سازه نگهبان، فیلرگیری صحیح و بررسی خاک از عوامل اصلی جلوگیری از ریزش هستند.
- چرا خاک زیر حیاط همسایه پتانسیل رانش بیشتری دارد؟ به دلیل آبیاری مداوم و افزایش رطوبت، خاک نرم‌تر شده و احتمال رانش در آن بیشتر است.
سازه نگهبان، گودبرداری، اشتباهات رایج در گودبرداری، فیلرگیری، رانش خاک، ریزش گود، تثبیت خاک، خسارت ساختمان، مهندسی عمران، اجرای سازه نگهبان.
خیلی عالی بود.ممنون مهندس
عالی هستید