در این مقاله، به بررسی مباحث گودبرداری و اصول ایمنی مرتبط با آن بر اساس مقررات ملی ساختمان و آیین‌نامه‌های حفاظت کارگاه‌های ساختمانی می‌پردازیم. این مطالب از جلسات آموزشی سیویل استخراج شده و به صورت منظم و ساختاریافته ارائه می‌شوند.
مقدمه
گودبرداری یکی از مراحل حساس در ساخت و ساز است که نیازمند دقت و رعایت اصول ایمنی خاصی است. این مقاله به بررسی مقررات ملی ساختمان و آیین‌نامه‌های مرتبط با گودبرداری و حفر چاه‌های مرتبط با ساخت و ساز می‌پردازد. هدف این است که ناظران، مجریان و مهندسان ساختمان، با الزامات و اصول ایمنی در این فرآیند آشنا شوند و بتوانند به درستی از آن‌ها استفاده کنند.
مقررات ملی ساختمان در گودبرداری
بند دوازده-نه-یک-چهار
این بند به اقدامات پیش از شروع عملیات خاکی اختصاص دارد که باید توسط سازنده انجام شود. این اقدامات شامل بررسی زمین، ارزیابی جنس خاک و پایدارسازی ابنیه مجاور است. همچنین، نقشه گودبرداری و پایدارسازی باید توسط مسئول مجموعه تایید شود.
بند دوازده-نه-یک-پنج
در این بخش، تأکید شده است که قبل از شروع گودبرداری باید موقعیت تأسیسات زیرزمینی مانند چاه‌ها، کانال‌ها و قنوات بررسی شده و اقدامات ایمن‌سازی لازم انجام شود.
آیین‌نامه حفاظت کارگاه‌های ساختمانی
اقدامات قبل از شروع گودبرداری
پیش از شروع عملیات گودبرداری، باید موارد زیر مورد بررسی و انجام قرار گیرد:
- بررسی موقعیت تأسیسات زیرزمینی و ایمن‌سازی آن‌ها
- برداشتن موانعی مانند درختان و نخاله‌ها از محل گودبرداری
- اطلاع‌رسانی به مسئولین سازمان‌های خدمات عمومی محل
اصول کلی گودبرداری
در این آیین‌نامه، اصول کلی گودبرداری به شرح زیر توضیح داده شده است:
- اطراف گود باید محصور شده و روشنایی کافی فراهم شود.
- در محل‌هایی که امکان لرزش و ارتعاش وجود دارد، باید اقدام‌های پایداری لازم انجام شود.
- مواردی که ارتفاع گودبرداری بیش از 1.20 متر است، نیاز به سازه نگهبان دارند.
روش‌های پایدارسازی و اقدامات ایمنی
نیلینگ
یکی از روش‌های پایدارسازی دیوارهای گود، نیلینگ است که در این روش با استفاده از دستگاه‌های حفاری ویژه و قرار دادن میخ‌ها در دیواره گود، پایداری آن‌ها افزایش می‌یابد. اجرای نیلینگ نیازمند کسب مجوز از مالکین مجاور است.
استفاده از ماشین‌آلات
استفاده از ماشین‌آلات برقی مانند الکتروموتورها باید مطابق با دستورالعمل‌های ایمنی انجام شود. ضمن اینکه، در محل‌هایی که احتمال رفت‌وآمد افراد متفرقه وجود دارد، ایمنی‌ها باید به طور کامل رعایت شوند.
حفاظت اطراف گود
برای جلوگیری از سقوط افراد و ماشین‌آلات به داخل گود، اطراف گود باید با نرده‌های ایمنی محصور شود. این نرده‌ها باید ارتفاع کافی داشته و فاصله مناسبی از لبه گود داشته باشند.
نتیجه‌گیری
گودبرداری یک فرآیند پیچیده و حساس است که نیازمند رعایت دقیق اصول ایمنی و مقررات ملی ساختمان است. از بررسی تأسیسات زیرزمینی تا استفاده از ماشین‌آلات برقی و ایجاد حفاظ‌های مناسب، تمامی این موارد باید به دقت مورد توجه قرار گیرند. اجرای صحیح این مقررات ایمنی، موجب کاهش حوادث و افزایش کیفیت عملیات‌های ساختمانی خواهد شد.
امیدواریم این مقاله به شما کمک کرده باشد تا با اصول و مقررات گودبرداری آشنا شده و بتوانید این موارد را به درستی در پروژه‌های ساختمانی خود اعمال کنید.
