سلام دوستان، در این جلسه آموزشی به بررسی و توضیح وصله‌های پوششی و طول‌های مهاری در نقش‌بندی سازه‌ها می‌پردازیم. اگر جلسه قبلی یادتان باشد، در مورد وصله‌های پوششی صحبت کردیم و حالا می‌خواهیم این مبحث را کامل‌تر کنیم و به جزئیاتی مانند طول‌های مهاری بپردازیم.
وصله‌های پوششی (Overlapping Splice)
وصله‌های پوششی زمانی استفاده می‌شوند که طول آرماتورهایی که مورد استفاده قرار می‌گیرند کمتر از نیاز است و باید به‌هم وصل شوند. تعریف وصله پوششی به این گونه است که دو آرماتور با هم همپوشانی داشته و این ناحیه همپوشانی باید به اندازه کافی باشد تا بتواند نیروها را به درستی منتقل کند.
- طول وصله پوششی بر اساس قطر آرماتور و محل قرارگیری آن تعیین می‌شود.
طول‌های مشخصات وصله پوششی
طول مشخصات وصله پوششی بستگی به جداولی دارد که در نقشه‌های سازه‌ای و جنرال نوت‌ها موجود هستند. برای مثال:
- آرماتور با قطر ۱۸ میلیمتر در ستون‌ها و دیوارها به طول ۸۵ سانتیمتر نیاز دارد.
- آرماتور فوقانی در تیرها و فونداسیون به طول ۱۰۰ سانتیمتر نیاز دارد.
طول‌های مهاری (Development Length)
لازمه آرماتورها برای انتقال نیروها به بتون اطراف خود طول کافی داخل بتون باشد. این طول به نام طول مهاری شناخته می‌شود و بسته به نوع و قطر آرماتور و محل قرارگیری آن متفاوت است.
آرماتورهای گلابدار (Hooked Bars)
هرگاه آرماتوری به انتهای قطعه بتونی می‌رسد و قرار است مهار شود، معمولاً گلاب طراحی می‌شود. این گلاب باعث می‌شود که آرماتور بهتر با بتون درگیر شود و از لغزش آن جلوگیری کند.
- گوشه‌های آرماتور به شکلی خاص خم می‌شوند تا گلاب ایجاد شود، که معمولاً به طول 12 برابر قطر آرماتور است.
مثال
به عنوان مثال، در نقشه‌کشی، آرماتوری با قطر ۱۸ میلیمتر برای ستون باید حدود ۲۶ سانتیمتر گلاب داشته باشد.
آرماتورهای مستقیم (Straight Bars)
در برخی موارد، زمانی که طول آرماتور داخل بتون کافی است، نیازی به گلاب نیست و آرماتور به صورت مستقیم مهار می‌شود. این مقدار به نام طول مهاری مستقیم یا LED شناخته می‌شود.
- طول مهاری مستقیم برای هر قطر آرماتور متفاوت است و در جداولی اشاره شده است که به میزان کافی در نقشه‌های سازه‌ای موجود هستند.
مثال
برای آرماتوری با قطر ۲۲ میلیمتر در ستون و دیوارها به طول ۹۵ سانتیمتر نیاز است.
فلسفه طول‌های مهاری
علت اینکه طول مهاری آرماتورهای فوقانی معمولاً بیشتر از آرماتورهای تحتانی است به دلیل وقایع فیزیکی و انتقال نیروها در داخل بتون است. در آرماتورهای فوقانی، بتون زودتر نشست می‌کند و زیر آرماتور خالی می‌ماند، در حالیکه در آرماتورهای تحتانی، بتون به‌خوبی درگیر و تحت فشار قرار دارد.
نتیجه‌گیری
یادگیری صحیح مفاهیم وصله‌های پوششی و طول‌های مهاری برای اجرای درست و ایمن سازه‌ها بسیار اهمیت دارد. این مفاهیم از طریق جدول‌ها و محاسبات دقیق در نقشه‌های سازه‌ای ارائه می‌شوند و هر مهندس و تکنسین باید با آن‌ها آشنایی کامل داشته باشد.
